Maymunlar Dünyayı Nasıl Algılıyor?

Yeni araştırma, insanın çevreyi görüş biçiminin maymunlara kıyasla avantajlı olmalarını sağlayan bir özelliğini keşfetti.

Bulgular, insan retinasının yapısındaki küçük farklılıkların, daha geniş bir mavi renk aralığını algılamasını sağladığını gösterdi.

Keşif, 25 milyon yıl önce eski maymun soylarından ayrılan insanın nasıl evrimleştiğine ışık tutuyor.

Washington Üniversitesi, Viyana Tıp Üniversitesi ve Sidney Üniversitesi'nden araştırmacılar, gözün arkasında yer alan, retina tabakasının merkezi ve ayrıntılı görmeden sorumlu en önemli bölgesi olan "fovea"ya odaklandı.

Küçük koniler şeklindeki hücrelere ev sahipliği yapan bu bölge halk arasında "sarı nokta" diye de biliniyor. Bu koniler ışık dalgalarını algılıyor. Bu yüzden fovea (örneğin okurken veya araba kullanırken) ayrıntıları seçmek için çok önemli.

Farklı ışık dalgalarını (kısa, orta veya uzun) işlemek için farklı koni türleri mevcut.

Hakemli bilimsel dergi PNAS'ta yayımlanan araştırma, mavi ışığa duyarlı olan uzun ve orta dalga konileriyle kısa dalga konileri arasındaki bağlantıların maymunlarda eksik olduğunu tespit etti.

Araştırmada insanların retinalarındaki renk ileten sinir hücreleriyle iki tür maymundaki hücreler arasındaki bağlantıları karşılaştırdı: Eski Dünya makağı ve Yeni Dünya marmoset maymunu. Modern insanın ataları bu iki türden yaklaşık 25 milyon yıl önce ayrıldı.

İnsanlarla yakın akraba olduğu ve DNA'larının yüzde 90'ından fazlasını primatlarla paylaştığı için maymunlar, genellikle gözle ilgili bilimsel araştırmalarda da kullanılıyor.

Ancak yeni bulgular, maymunların çevreyi daha farklı algıladığını ve söz konusu çalışmalarda buna dikkat etmek gerektiğini düşündürüyor.

Araştırma makalesinde konuyla ilgili şu ifadeler yer alıyor:

Bulgularımız, insan renk algısının bazı yönlerinin neden makak maymununun görsel sistemiyle ilgili fizyolojik çalışmalarla tam olarak uyuşmadığını açıklayabilir.

Görsel sistemlerdeki bu farklılığın evrimsel süreçte tam olarak nasıl ortaya çıktığı bu araştırmanın konusu değildi.

Ancak araştırmacılar konuyla ilgili bazı fikirlerini dile getirdi. Buna göre, maymunlar ağaçlarda kalma eğiliminde olması, insanlarınsa açık araziyi keşfetmesi bu farklılığın gelişiminde rol oynamış olabilir.

Zira iki canlı türü de daha iyi yiyecekler bulmak ve hayatta kalmak için belirli görüş özellikleri kazanmış olabilir.