Güney Amerika'da 'Beyaz Altın' Atılımları!

Elektrikli otomobillerde de kullanılan lityum, Kanada'dan Çin'e birçok farklı ülkeden kârlı yatırımları çekiyor

Arjantin, lityum üretimini iki yıl içinde üç katına çıkarmayı planlarken, Şili ise lityum sektörünü kamulaştırmaya hazırlanıyor.

Birleşik Krallık merkezli Reuters haber ajansına konuşan Arjantin Madenciler Odası Başkanı Franco Mignacco, son 10 yılda birçok projeye onay verildiğini, bu sayede yüksek kazançlı yatırımlara ulaştıklarını belirtti.

Mignacco, mevcut 40 bin tonluk lityum karbonat üretiminin 2024-2025'te 120 bin tona ulaşarak üç kat artırılabileceğini söyledi. 

Böyle bir durumda Arjantin, Çin'in lityum karbonat üretimini geçerek Şili'nin yıllık 180 bin tonluk üretimine yaklaşmış olacak. Çektiği büyük yatırımlar nedeniyle "beyaz altın" olarak da anılan lityum üretiminde lider Avustralya.

Özellikle elektrikli otomobillerin bataryalarında kullanılan lityumun çıkarılmasına ve işlenmesine yönelik faaliyetler, Arjantin'de çoğunlukla özel şirketlerin kontrolünde. Devlete ait enerji şirketi YPF de ilk kez geçen yıl lityum arama çalışmalarına başlamıştı. 

Güney Amerika ülkesinde 6 lityum projesi hazırlık aşamasında. 15 projede de ileri seviye keşif ve fizibilite faaliyetleri devam ediyor. 

Arjantin'de halihazırda sektörde çalışan iki firma var. Bunlardan biri, ülkenin kuzeybatısındaki Catamarca eyaletinde faaliyet gösteren ABD merkezli Livent firmasının Fenix projesi. Diğeriyse ülkenin kuzeybatısındaki Jujuy eyaletinde çalışmalarını sürdüren Avustralya merkezli Allkem firmasının Salar de Olaroz projesi.

Reuters, her iki projenin de toplamda 42 bin 500 ton lityum ürettiğini ve bu sayının gelecek yıllarda ikiye katlanmasının beklendiğini bildirdi.

2023'ün ikinci yarısında, bu projelere Çin merkezli Ganfeng Lithium ve Kanada merkezli Lithium Americas Corp.'un da katılması planlanıyor. İki projenin başlangıçta üreteceği toplam lityum miktarıysa yaklaşık 40 bin ton.

Öte yandan Şili ise lityum sektörünü kamulaştırmaya hazırlanıyor. 

Ülke tarihinin en genç devlet başkanı Gabriel Boric, 20 Nisan'da yaptığı açıklamada, söz konusu adımın çevreyi korumak ve ekonomiyi kalkındırmak için atıldığını söyledi.

37 yaşındaki lider, elektrikli otomobillerde kullanılan bataryaların da lityumdan üretildiğini ve bu sektörün iklim kriziyle mücadelede önemli olduğunu belirterek, "Bunu boşa harcamayı göze alamayız" dedi.

Ülkede halihazırda ABD merkezli Albemarle ve Şilili SQM şirketleri lityum çıkarma ve işleme lisansına sahip. Şili'nin kuzeyindeki Atacama Çölü'nde faaliyet gösteren SQM'nin ruhsatının 2030, Albemarle'ın lisansınınsa 2043'te sonlanması bekleniyor.

Boric, Şili Kongresi'ne yeni bir yasa tasarısı sunarak, lityum madenciliği faaliyetlerinin yeni kurulacak Ulusal Lityum Şirketi'ne bağlı yürütülmesini hedeflediklerini söyledi.

Ülkedeki yerli toplulukların da lityum üretimine aktif katılım sağlamasını istediğini belirten Boric, söz konusu tasarının yılın ikinci yarısında Kongre'ye sunulacağını ifade etti.