Enflasyon Japonya'yı da Vurdu!

Japonya para biriminde değer kaybı, ticarette zayıflama ve son yılların en yüksek enflasyonuyla boğuşuyor. Reuters, yendeki değer kaybını önlemek için cuma günü müdahalede bulunan Japonya Merkez Bankası'nın bugün bir kez daha harekete geçtiğinden şüphelenildiğini bildirdi.

Yen bunun ardından dolar karşısında günün erken saatlerinde değer kazansa da ABD'yle Japonya'nın faiz oranları arasındaki fark sebebiyle tekrar düştü. 18.10 itibarıyla 1 dolar, 148,89 yenden işlem görüyor. Dolar/yen paritesi geçen sene 110 civarındaydı.

Japonya ilerleyen yüzde eksi 0,10 olan faiz oranını neden bu kadar düşük tutuyor?

Japonya Merkez Bankası, mevcut parasal genişleme politikasını dönemin başbakanı Şinzo Abe'nin ekonomide durgunluğa nokta koyma sözü verdiği 2013'te uygulamaya koydu.

Devlet harcamalarının serbest bırakılması, kadınların işgücüne katılımı için teşvik programları hazırlanması ve böylece ülke ekonomisinin tekrar şekillendirilmesi planlanıyordu.

The New York Times (NYT), politikanın en önemli unsurunun yeni ucuza ve kolayca ulaşılabilir hale getirmek olduğunu yazıyor. Japonya Merkez Bankası, faiz oranlarını dibe indirerek, tahvil ve hisse senetlerini alarak bu hedefe ulaşmayı amaçladı.

Öte yandan Japonya Merkez Bankası, aşırı düşük faiz oranlarına bağlılığını sürdürüyor. Yetkililer, yeni daha pahalı hale getirmenin halihazırda düşük olan talebi kötü etkileyeceğini ve Kovid-19 pandemisi sebebiyle kırılganlaşan ekonomik toparlanmanın önüne geçeceğini düşünüyor.

BAŞBAKAN MERKEZ BANKASININ ARKASINDA

Başbakan Fumiyo Kişida geçen hafta yaptığı açıklamada, yenin dolar karşısında 32 yılın en düşük seviyesine inmesine rağmen merkez bankasının para politikasına destek verdiğini söyledi.

Japonya Merkez Bankası Başkanı Haruhiko Kuroda da rotalarını kısa vadede değiştirmeyeceklerini vurguladı. Kuroda, "mevcut ekonomik koşullar altında parasal gevşemeyi sürdürmenin uygun olduğuna" karar verdiklerini bildirdi.

Örneğin ABD Merkez Bankası, yüksek faiz oranlarıyla enflasyonda artışın önüne geçileceğini düşünüyor.

Ancak Japon yetkililer, faiz artışının yarardan çok zarar getireceğine inanıyor. Haberde de Japonya'nın büyümeyi teşvik için düşük faiz taahhüdünün, faiz artışının yol açabileceği zarara karşı ülkeyi savunmasız hale getirdiğini yazıldı.

Asya ülkesinde ev satın alan kişiler arasında değişken faizli konut kredilerinin payı, oranların artmayacağını düşünülünce yüzde 39,3'ten yüzde 73,9'a yükseldi. Ancak faiz oranlarındaki değişiklik, maliyetleri artırarak ailelerin bütçelerini zorlayabilir.

NYT, faiz artışının Japonya'da borç ödemesini de zorlaştırabileceğini ifade etti. Japonya'da devletin borcu, GSYİH'sinin yaklaşık yüzde 260'ına eşit. Zira Tokyo, ekonomide yaşanan zararı gidermek için hem işletmelere hem de bireylere son dönemde fazlasıyla mali destek sağladı.

Japonya Merkez Bankası, zayıf yenin genellikle olumlu etkisi olduğunu düşünse de Kuroda geçen hafta hızlı değer kaybının "bir eksi" haline geldiğini söyledi. Japonya Maliye Bakanı Şuniçi Suzuki de hızlı düşüşün "istenmediğini" ve "uygun" şekilde harekete geçileceğini söyledi.

Japonya'nın para politikalarında uzmanlaşan Saori Katada yetkililerin, yanlış bir hareketin zarar vermesinden korktuğunu savundu.

Ekonomi profesörü Bill Mitchell ise Japonya Merkez Bankası'nın "bu koşullar altında faiz oranını yükseltmenin fiyat artışlarını hafifletmeyeceğini ve sadece maliyetleri artıracağını çok iyi bildiğini" söyledi.

Bankanın faiz oranlarını muhtemelen artırmayacağını belirten Mitchell, şöyle konuştu: ''En iyi stratejinin şu anda yaptıkları şey olduğunu anladılar.''