Ukrayna'nın Kursk Saldırısı: Bir Dönüm Noktası mı?

Ukrayna güçleri Rusya topraklarındaki kontrol alanlarını genişletirken, Rus güçleri de Donbas'ta ilerliyor. Sürpriz Kursk saldırısı ya savaşın sonucunda önemli bir rol oynayacak ya da her iki taraf için de askeri bir kabusa dönüşecek.

Rusya ve Ukrayna iki paralel boyutta savaşıyor gibi görünüyor: her iki rakip ordu da iki farklı bölgede askeri başarı iddia ediyor.

Ukrayna'nın Rusya'nın batısındaki Kursk bölgesine yönelik saldırısı istikrarlı bir şekilde ilerlerken, Ruslar Donbas'ta Niu-York kasabasını ele geçirdikten ve önemli bir ulaşım kavşağı olan Pokrovsk'a ilerledikten sonra kendi hedeflerine ulaşmaya çok yakın görünüyor.

Kursk bölgesinde ise Ukrayna güçleri Korenovo'yu ele geçirmeye çalışıyor. Bu şehrin düşmesi, Rus topraklarındaki savunmalarını güçlendirmelerine ve Harkiv ile diğer kuzey şehirlerini korumak için tutarlı bir "tampon bölge" inşa etmelerine olanak sağlayacak.

Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy tarafından saldırının ana hedefi olarak belirtilen böyle bir tampon bölge, Ukraynalılar için büyük bir operasyonel başarı olacak.

İki tarafın farklı hedefleri farklı başarı ölçütlerine yol açıyor: Kiev'deki yetkililer ordularının kontrol ettiği Rus topraklarının kilometrekaresini yakından takip ederken, Rus güçleri de 2014'ten bu yana Donbas'ta inşa edilen Ukrayna tahkimatlarını sökmeyi hedefliyor.

Her iki taarruz da farklı hızlarda gerçekleşiyor. Ukrayna'nın Kursk bölgesindeki ilerleyişi şu anda Rusya'nın Donbas'taki ilerleyişinden daha hızlı ve Ukrayna geri çekilmek zorunda kalsa da, Rusya'nın ilerleyişini daha da engelleyebilecek ulaşım altyapısına zaten zarar vermiş durumda.

Siyasi ve diplomatik kaldıraç

Ukrayna'nın Kursk'taki sürpriz saldırısı tüm dünyada şaşkınlık yaratırken, saldırının gerçek amacı hala gizemini koruyor.

Bazı uzmanlar, Kiev'in saldırıyı başlatırken yaklaşan Amerika Birleşik Devletleri (ABD) başkanlık seçimlerini göz önünde bulundurmuş olabileceğini düşünüyor.

Prag Charles Üniversitesi'nden Finlandiyalı askeri analist Joni Askola, "Ukraynalıların bu operasyonla ilgili açıklamalarından biri, ABD'de seçimler yaklaştığı için koz elde etmek," dedi. "Ukrayna'nın pek çok ortağı ve müttefiki müzakere fikrini zorlamaya başlamış olabilir ve Ukrayna da müzakereye zorlanma ihtimaline karşı bu süreci kontrol altında tutmak istiyor."

Askola sözlerini şöyle sürdürdü: "Dolayısıyla, Rus topraklarında toprak alarak [Ukraynalılar] bu sürecin kontrolünü ellerinde tutuyor ve herhangi bir müzakereye zorlanma ihtimallerini de azaltıyorlar."

Tüm gözler önümüzdeki kasım ayında yapılacak ABD başkanlık seçimlerine çevrilecek ve bu seçimlerin sonucu Batı dünyasının Rusya'nın Ukrayna'ya karşı yürüttüğü savaştaki rolünü doğrudan etkileyecek.

Uzmanlara göre, Batılı müttefiklerinin müzakereler için baskı yapması durumunda Ukraynalıların, ister ortak ister saldırgan olsun tüm taraflara sunabilecekleri bir kozları olması gerekiyor.

Kursk saldırısının bir diğer amacı da Rus birliklerini güneydoğu cephesinden uzaklaştırmaktı. Ancak gözlemciler şu ana kadar Moskova'nın Donbas'taki askeri varlığını önemli ölçüde azaltmış görünmediğini ve Kiev'in sivillere Rusya'nın bir sonraki hedefi olması muhtemel Pokrovsk kentini boşaltma emri verdiğini söylüyor.

Bahisler yükseliyor mu?

Kursk'ta şu ana kadar elde ettiği göreceli başarının ardından Ukrayna çıtayı yükseltip güneyde deniz kıyısında yeni bir cephe açmaya yönelebilir mi?

Ukrayna'nın özel kuvvetleri su operasyonlarında oldukça yetenekli olduklarını kanıtladılar ve özellikle Kırım'da Rus filosuna ve kıyı tesislerine büyük zarar verdiler.

Kiev'in müttefikleri de amfibi cephaneliğini güçlendirdi; İsveç, Finlandiya ve diğerleri silah ve sürat botları sağladı.

Askola, "Lojistik açısından bu [Kırım'da bir cephe açmak] oldukça karmaşık olabilir ve çok fazla insan gücü, duba ve diğer maliyetli malzeme gerektirecektir," dedi. "Kherson bölgesinde Dnipro Nehri'ni geçmek de bir seçenek olabilir ancak bu da çok fazla kaynak gerektirecektir."

Bundan sonra atacağı adımlar ne olursa olsun, Ukrayna Rus topraklarının kontrolünü ele geçirmiş durumda.

Bu, 1941'den bu yana ilk kez yabancı bir ordunun Rus topraklarını ihlal ettiği anlamına geliyor ve Kiev sonunda geri çekilmek zorunda kalsa bile Ukrayna'nın müttefiklerinin ve Rus halkının zihninde kalıcı bir etki yaratabilir.

Cumhurbaşkanı Zelenskiy, Kursk'a yapılan saldırının Kremlin'in misilleme için sözde kırmızı çizgilerinin bir blöf olduğunu kanıtladığını söylemiş ve müttefiklerinin Rusya topraklarındaki hedefleri uzaktan vurmak için silahlarını kullanmasını yasaklamamış olması halinde Ukrayna'nın Rus topraklarını fiziksel olarak işgal etmesine gerek kalmayacağını sözlerine eklemişti.

Askola'ya göre Ukrayna, Kursk'taki önemli Seym köprülerini büyük olasılıkla Sovyet yapımı Ukrayna uçakları tarafından atılan Batı destekli güdümlü bombalarla yok etti.

Askola, "Yakın zamanda teslim edilen F16'yı doğrudan köprüleri vurmak için kullanmış olmaları pek olası olmasa da, AMRAAM havadan havaya füzelerle donanmış F16'nın Sukhoi 29'un MiG 27 operasyonlarını (Rus önleme uçaklarından) korumak için kullanılmış olabileceğini göz ardı edemeyiz," dedi.

Kiev'e saldırısında, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in rejimine ve Ukrayna'yı işgaline karşı çıkan Rus vatandaşlarından oluşan Ukrayna merkezli paramiliter bir birlik olan Özgür Rusya Lejyonu'nun da yardım ettiği iddia ediliyor.

Askola, "Şu anda Kursk saldırısı gibi operasyonlar ve örneğin geçen yıl (Yevgeniy) Prigozhin tarafından gerçekleştirilen darbe girişimi, Rusya'nın kontrol edilmesinin gerçekten zor olduğunu ve Putin rejiminin Rusya'yı kontrol etmekte başarılı olmadığını ya da en azından dünyaya ve kendi halkına göstermeye çalıştığı kadar kontrol sahibi olmadığını gösteren örnekler," dedi.

Kremlin şu ana kadar Ukrayna'nın kendi topraklarına yönelik saldırılarına karşı yavaş yavaş savunmasını arttırdı ancak henüz büyük bir şey ortaya çıkmadı. Yine de pek çok analist Rusya'nın yeni bir güçle misilleme yapabileceğini, hatta bunun yedek askerlerin yeniden seferber edilmesini de içerebileceğini göz ardı etmiyor.

Askola, "Rusya potansiyel olarak 300,000 kişiyi daha seferber edebilir," dedi. "Bu da elbette büyük bir fark yaratacaktır."

"Kısa vadede Ukrayna için çok kötü olur. Uzun vadede ise Putin'in Rusya'daki çöküşünü hızlandırabilir," dedi.