Sıtma Sinekleri Yeni Bölgelere İlerliyor!

Uzun süredir iklim değişikliğinin pek çok türü yeni bölgelere taşıyacağını belirterek uyarıda bulunan bilim insanları, hastalık taşıyan sivrisineklere özellikle işaret ediyordu.

Biology Letters adlı bilimsel dergide yayımlanan yeni bir araştırma tehdidin geleceğe yönelik bir korku değil, tam olarak şu an geçerli olduğunu ortaya koydu. Zira sıtma taşıyan sivrisineklerin son yüzyıldır Afrika'da daha sıcaklaşan bölgelere doğru ilerlediği keşfedildi. 

Georgetown Üniversitesi'nden biyolog Colin Carlson ve çalışma arkadaşları, böcekbilimcilerin topladığı kapsamlı verileri inceleyerek son 120 yılda Afrika'daki sivrisinek dağılımını ele aldı. Anofel cinsi sivrisineklerin 22 çeşidinin 1898 ila 2016'da nerelere kadar uzandığına bakıldı. 

Bu süre zarfında Dünya en az 1,2 derece ısındığı için, önceden sivrisineklerin yaşamasına imkan tanımayan yerler Anofellerin yeni konakları olmuştu. 

Anofellerin her yıl 4,7 kilometre güneye doğru yayıldığı ve 6,5 metre daha yüksek rakıma çıkabildiği ortaya çıktı. Sonuçta Afrika'daki Anofellerin bu süre zarfında Güney Kutbu'na doğru toplamda 500 kilometre daha yakın olduğu bildirildi. Ayrıca 700 metre daha yüksekte yaşayabiliyorlar. 

Carlson, tarihe dayanan en önemli somut kanıtlardan birini hemen hemen herkesten önce sunduklarını belirtti:

Şimdiye kadar iklim değişikliği ve sıtma hakkındaki çoğu çalışma, sıtmanın yayılmasına odaklanıyordu. Biz geriye doğru bir adım atıp hikayenin sıtma kısmına gelmeden, iklim değişikliğinin bundan bağımsız olarak sivrisinekleri etkileyebileceğini ve onları dünyaya yayabileceğini söylüyoruz.

Bu çalışmada Anofellere odaklandıklarının altını çizen Carlson, diğer sivrisinek türlerine de bakılması gerektiğini ifade etti. 

Anofeller sıtmaya neden oluyor. Carlson önceki çalışmalarından birinde Zika virüsü, dang humması ve chikungunya ateşine neden olan Aedes sivrisineğinin de daha önce gitmediği yerlere gittiğini ortaya koymuştu. 

Sivrisinekler, hava akımlarıyla bir gecede yüzlerce kilometre mesafe katedebilse dahi hava sıcaklığı, nem ve yağmur gibi etkenler onların hayatta kalmasını zorlaştırıyor. İklim değişikliğinin bu canlıların etkin olacağı dönemleri de uzatması öngörülüyor.