İsmailağa'da Posta Kim Oturacak?

Ustaosmanoğlu'nun vefatı, yüzbinlerce üyesi olan İsmailağa tarikatını bundan sonra kimin yöneteceği sorusunu beraberinde getirdi

İsmailağa tarikatının 93 yaşındaki lideri Mahmud Ustaosmanoğlu, çok uzun süren sağlık problemlerinin ardından vefat etti.

İsmailağa, Nakşibendi tarikatının Halidiyye kolunun temsilcilerinden biri. 

İsmini, İstanbul Fatih ilçesindeki Çarşamba semtindeki bir camiden alıyor. 

Tarikatın merkezi olarak kabul edilen bu caminin ilk olarak, Osmanlı'nın 56. Şeyhülislamı Kara İsmail Naim Efendi tarafından yaptırıldığı daha sonra tarikat mensupları tarafından tamir edilerek tekrar ibadete kazandırıldığı belirtiliyor.

Diyanet'in "Tarikat ve Cemaatler" raporunda yer buldu

İsmailağa Vakfı'na göre cemaatin başlıca faaliyetleri şunlar: Aşevi hizmetleri, sosyal yardım organizasyonları, medreseler, fıkıh kurulu ve dini danışma hattı, tebliğ ekipleri, kütüphane, yaz Kur'an kursları…

İsmailağa tarikatı, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın "Tarikat ve Cemaatler" raporunda da kendine yer buldu. 

Bu yapının dini görüş ve fetvalarının genellikle Diyanet İşleri Başkanlığı ile uyumlu olduğunun ifade edildiği raporda bazı konularda farklı görüşlerin olduğu da vurgulanıyor. 

Raporda, Mahmut Ustaosmanoğlu'nun yaşlı ve hasta olması nedeniyle yapı içerisinde bazı isimler etrafında birbirleriyle çekişen grupların da ortaya çıktığı belirtiliyor. 

Türkiye'nin dört bir yanından yüz binlerce üyesi olan bu tarikat, ülkenin en etkili dini örgütlenmelerden birisi olarak kabul ediliyor. 

Birçok şehir ve ilçede kurulan medrese, vakıf, dernek, medya kuruluşlarıyla çalışmalarını sürdüren cemaatin geleceğinin, liderin kaybı ile nasıl şekilleneceği konuşulan konulardan biri. 

"Yerine geçebilecek iki aday öldürüldü"

Dini oluşuma yakın kaynaklar, İsmailağa Camii'nde 1998 yılındaki bir cinayete kurban giden Hızır Ali Muratoğlu ile 2006 yılında yine camide öldürülen Bayram Ali Öztürk'ün Mahmut Ustaosmanoğlu'nun yerine geçebilecek yetkinlikte isimler olduğunu düşünüyor. 

Cemaatin geneline göre bu cinayetlerin arkasındaki sır perdesi hala aydınlatılabilmiş değil. 

Yine cemaatin başına geçebilecek isimlerden biri olarak gösterilen Mustafa Bilici ise geçtiğimiz aylarda vefat etti. 

Erdoğan'ın hocası Ali Kemal Kut, çok yaşlı

Şimdi, cemaatin yeni lideri olabilecek sayılı isimler arasında, Ustaosmanoğlu'nun yerine cemaati idare eden Hasan Kılıç ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da hocalığını yapan Ali Kemal Kut gösteriliyor.

İsmailağa'nın önde gelen hocalarından biri Mehmet Talu, bu konuları konuşmak için erken olduğu görüşünde. 

"Efendi Hazretlerinin, cemaatin başına geçecek isim hakkında işaretleri olmuştur" diyen Talu, "Bundan sonra yetkili hoca efendiler, vatan için Müslümanlar için, Ümmet-i Muhammed için en doğru kararı alacaktır" dedi.

"Yapıdaki ayrılıklar cemaat içinde sıkıntıya yol açmayacak"

Talu, Ustaosmanoğlu'nun yerine kimi işaret ettiği hususunda bir şey söylemesinin doğru olmayacağını belirterek, "Çok hassas zamanlardan geçiyoruz. Yapıdaki ayrılıklar cemaat içinde bu konuda bir sıkıntıya yol açmayacaktır" şeklinde konuştu.

Talu'nun, "Cemaat içindeki ayrılıklar" ifadesiyle kendine yer bulan bir gerçeklik de var. 

Yaygın görüşe göre İsmailağa'da 3 temel yapıya bölünmüş durumda. 

Çatı yapılanma olarak İsmailağa Vakfı çevresi bulunurken, "Cübbeli Ahmet" olarak bilinen Ahmet Mahmut Ünlü'nün de tarikat içinde kendi cemaatini oluşturduğu biliniyor.

Bir diğer büyük yapı ise Ustaosmanoğlu'nun bacanağı olan Muhammed Keskin'in başkanlığını yürüttüğü Marifet Derneği çevresinde hareket ediyor. 

"Ustaosmanoğlu'nun yerini dolduracak kimse yok"

Ustaosmanoğlu'nun sağlığı bozulunca bakımının daha iyi yapılabilmesi için Beykoz Çavuşbaşı'ndaki bir konuta götürülmüştü. Marifet Derneği'nin merkezi de Çavuşbaşı'nda. 

İsmailağa tarikatını yakından tanıyan araştırmacı-yazar Osman Atalay'a göre yapı içinde Ustaosmanoğlu'nun yerini doldurabilecek çok kişi yok.

Ustaosmanoğlu'nun Cübbeli Ahmet'i hayattayken de hiç işaret etmediğine vurgu yapan Atalay, "Beykoz'daki hocalar da devam ettirebilir. İsmailağa Vakfı da kendi içinde birini seçebilir. Hızır Ali ve Bayram Ali hocalar cemaati bir bütün olarak toparlayabilecek, onun manevi mirasını devam ettirebilecek iki isimdi ama yıllar önce hala soru işaretleriyle dolu cinayetlere kurban gittiler" diye konuştu.

"'Manevi sıcaklık' anlamında bir devir kapanmıştır"

"Son tahlilde" İsmailağa'nın "ekol" olarak devam edeceğini düşündüğünü aktaran Atalay şunları söyledi:

Mahmud Efendi'nin yolunu devam ettirebilecek ona bağlı olan yetiştirdiği hocalar var ama Ustaosmanoğlu'nun vefatıyla ‘manevi sıcaklık' anlamında bir devir kapanmış oluyor. Menzil'de Muhammed Raşid Erol vefat ettikten sonra benzer bir süreç oldu. Mehmed Zahid Kotku vefat ettikten sonra Esad Coşan Hoca onun yerini kısmen doldurmaya çalıştı ama o da vefat edince yerine benzer bir isim gelmedi. Ayrıca ne Nakşiliğin 1980, 1990'lardaki heyecanı artık var ne de toplumu domine edebilecek dinamikleri kaldı." 

"Çizgisini asla bozmayan tek cemaat lideri…"

Ustaosmanoğlu'nu daha çocukluk günlerinde tanıdığını ifade eden Atalay, "Cemaat liderleri arasında gerçekten inandığı gibi yaşardı. Mesajlarını sevenlerine de sevmeyenlerine her zaman naif şekilde, hiç kimseyi kırmadan, ötekileştirmeden verirdi. Siyasetin, paranın, şöhretin tozu zerre kadar üzerinde yoktur. İddiasızdı. Popülizm yapmazdı. Siyasete angaje olmadan güncele ilişkin mesajlarını da aktarırdı. Bu konuları kişiselleştirmeden din üzerinden anlatırdı. Çizgisini asla bozmayan tek cemaat lideri varsa o da Mahmut Hoca'dır" değerlendirmesinde bulundu.