Akaryakıt Fiyat Sınırlaması!

Artan hayat pahalılığının halka etkisini azaltmayı hedefleyen Macaristan akaryakıt fiyatlarında indirime gitti. Ancak akaryakıt istasyonlarındaki indiriminden yabancı plakalı tüketicilerin yararlanmasının engellenmesi Orban hükümeti ile Avrupa Birliği arasında yeni bir anlaşmazlık konusu haline dönüştü. 

Hükümet geçen yıl kasım ayından bu yana akaryakıt ve dizel fiyatlarına litre başına 480 forint (yaklaşık 21,8 lira) tavan getirdi. Mayıs ayından bu yana ise yabancı plakalı araçların tavan fiyat uygulamasından yararlanmasını engelledi ve yabancıların piyasa fiyatları üzerinden alış veriş yapabileceğini belirtti.

Yabancı plakalı araç sahipleri için yaklaşık yüzde 60'lık bir fiyat farkı anlamına gelen bu uygulama AB içinde tartışma başlattı. AB, birliğin hukukun üstünlüğü kuralına aykırı olduğuna karar vermesi halinde Macaristan'dan "ayrımcı" olarak nitelediği bu uygulamayı kaldırmasını isteyebilir.

Macar halkı ne düşünüyor?

AB'nin en az kazanan uluslarından Macarlar genel olarak başbakan Viktor Orban'ın akaryakıt fiyatlarına tavan fiyat getirmesini olumlu karşıladı ve indirimin özellikle gıda ve diğer ürünlerin fiyatı artarken bütçeyi dengelemede faydalı olduğu görüşünde.

Ülkenin güneybatısındaki Hetes köyünde hemşire Nikoletta Palhidi de bu şekilde düşünenlerden. Palhidi bunun iyi bir uygulama olduğunu düşünse de ne kadar sürdürülebilir olduğunu sorgulayarak "Devlet buna ne kadar devam edebilir bilemiyorum" diyor.

İstasyonda arabasına benzin alırken görüş bildiren emekli Jozsef Toth da uygulamanın geçim zoruluğunu hafifletiğini belirtiyor ama yabancıların daha fazla ödemesinin iyi birşey olduğundan emin olmadığını dile getiriyor:

"Bizim için iyi ama yabancıların daha fazla ödemesi biraz garip. Biz de (başka ülkelere) gidince bize de daha pahalıya satabilirler".

Tüketicilerin genel memnuniyetine karşı küçük akaryakıt istasyonu sahipleri durumdan şikayetçi. Somogyvar kentindeki sitasyon sahibi Janos Baintner kar etmekte zorlandıklarını vurguluyor. Baintner "Eğer karımız garanti edilirse, ailelerin korunması için akaryakıtın ucuz olmasını kabul edebiliriz. Ama bedeli ödeyen biz olmamalıyız" diyor. 

Eski Macaristan Merkez Bankası Başkanı Gyorgy Suranyi, Rusya'nın Ukrayna'da başlattığı savaşı kastederek "Böyle dış şoklar geldiğinde, manevra alanı varsa, hane halklarının yükünün azaltılmasını destekliyorum. Ama yükü azaltmak için yaklaşım tavan fiyat olmamalı" diyerek hükümetin müdahaleci ekonomik politikasını eleştiriyor.