Torba Yasa Teklifi Kabul Edildi!

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşmelerine geçen hafta başlanan ve bugün tamamlanan yasa teklifinin bu hafta Meclis Genel Kurulu’nda görüşülmesi bekleniyor.  

Genel Kurul’da görüşülecek olan torba teklifte hangi düzenlemeler yer alıyor?

Muhalefet komisyonu terk etti

Görüşmeler sırasında muhalefet partili komisyon üyeleri, kur korumalı mevduat sisteminin süresinin uzatılmasına ilişkin maddesi gündeme alındığında, Merkez Bankası yetkilisinden uygulama sonucuna ilişkin bilgi istedi.

Merkez Bankası yetkili bilgi vermeyi reddedince, CHP’li Komisyon üyesi Bülent Kuşoğlu, “Konu bilgilendirme konusu değil, artık bu safhada bilgilendirmeden çıktı; konu millet iradesi ile ilgili bir konudur. TBMM'nin itibarıdır, milletin itibarıdır. Eğer bunu yapmıyoruz deniyorsa Sayın Başkan biz terk ediyoruz... Bürokratik vesayet mi var bu ülkede? Maliye Bakanlığı bilgi veriyor, Merkez Bankası bilgi veremiyor” sözleriyle tepki gösterdi.

Ardından da CHP, İYİ Parti ve HDP’li komisyon üyeleri toplantıyı terk etti.

Yenilenebilir enerjide muafiyet sınırı arttı

Komisyonda kabul edilen yasa teklifi ile getirilen önemli düzenlemeler şöyle:

Yenilenebilir enerjide vergi muafiyeti 25 kilovattan 50 kilovata çıkarılıyor. Buna göre Elektrik Piyasası Kanunu uyarınca lisanssız yürütülebilecek faaliyetler kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik enerjisi üretimi amacıyla, sahibi oldukları veya kiraladıkları konutların çatı veya cephelerinde, kurulu gücü azami 50 kilovata kadar elektrik enerjisinden ihtiyaç fazlasını son kaynak tedarik şirketine satanlar gelir vergisinden muaf olacak.

Gelir vergisinden istisnalar kapsamında, işverenlerce, iş yerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedelinin 51 lirayı aşmayan kısmı istisna kapsamında olacak.

Öğrenim kredisi borcu faizsiz ödenecek

Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurt Hizmetleri Kanunu'nda yapılan değişiklikle, öğrenim kredisi alanların kredi faizleri silinecek. Öğrenim kurumundan mezun olan veya herhangi bir nedenle ilişiği kesilenler, 2 yıl sonra başlamak üzere, kredi aldığı kadar sürede aylık olarak borcunu ödeyebilecek.

Gerçeğe aykırı sağlık raporu kullanımı nedeniyle yapılan ödemeler hariç olmak üzere, 65 yaş üstü kişilere yapılan yersiz ödemeler tahsil edilmeyecek, yapılan yersiz ödemeden kaynaklı ceza ve faizleri silinecek. Usulsüz olarak aylık ödenen bu kişiler hakkında herhangi adli, idari, icrai takibat da yapılmayacak. Evde bakım yardım ödemeleri için de aynı prosedür uygulanacak. 

İntörn doktorlara asgari ücret

Devlet üniversitelerinin tıp fakülteleri ve diş hekimliği fakültelerindeki intörn öğrencilere 2 yılı geçmemek koşuluyla asgari ücret tutarında; vakıf üniversitelerinde ise 4 bin 702 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda aylık ücret ödenecek. Bu ödemeden herhangi bir vergi kesilmeyecek.

Turizmi Teşvik Kanunu'nda yapılan değişiklikle, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılan ücretsiz girişli günübirlik tesisler, Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü veya iştiraki şirketler tarafından işletilebilecek, üçüncü kişilere devredilemeyecek ve işlettirilemeyecek.

Bakanlık ve işverene Kovid-19 işlemleri koruması

Covid-19 sürecinde işverenlerin yaptıkları zorlayıcı sebep gerekçeli kısa çalışma başvurularının alınması, değerlendirilmesi ve ödenmesine ilişkin işlemler ile nakdi ücret desteği işlemleri hakkında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile İş ve İşçi Bulma Kurumu personeline herhangi bir sorumluluk yüklenemeyecek. Bu kapsamda Kovid-19 nedeniyle ödenen kısa çalışma ödeneği ile nakdi ücret desteği ödemelerinde hatalı işlemlerden kaynaklanan fazla ve yersiz ödemeler ile nakdi ücret desteğinden yararlanan işçinin başvuruda bulunduğu işveren tarafından fiilen çalıştırıldığının tespiti halinde işverene uygulanan idari para cezalarından, yasanın yürürlük tarihi itibarıyla tahsil edilmemiş olanlar silinecek.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK), bir banka ya da banka grubu için faaliyet konuları bazında sınırlama veya kısıtlamalar getirmek suretiyle faaliyet izni vermeye yetkili olacak. Bankaların müşterilerine sundukları hizmetlerin güvenli ve kesintisiz bir şekilde sürdürülmesinde önemli yeri bulunan hizmet sağlayıcıların uymaları gereken usul ve esasları belirleme yetkisi BDDK'ye veriliyor.

AYM Başkan ve üyeleri için düzenleme

AKP’nin önergesiyle yasaya Anayasa Mahkemesi başkan ve üyelerinin zorunlu emeklilik yaşından önce görev sürelerinin dolması halinde, AYM’ye atanmadan önceki görevlerine dönmesinin yolu açılıyor. 

Buna göre Anayasa Mahkemesinin, zorunlu emeklilik yaşından önce görev süresi dolan başkanı ve Yargıtay, Danıştay, Sayıştay Başkan ve üyeleri arasından seçilen üyeleri herhangi bir işleme gerek olmaksızın ve boş kadro şartı aranmaksızın, kalan görev sürelerini tamamlamak üzere geldikleri üyelik görevine geri dönecekler, boşalan ilk üye kadrosu kendilerine tahsis olacak. 

Kur Korumalı Mevduat 1 yıl uzatılıyor

Yasa teklifi ile geçen yıl yaşanan döviz krizinin ardından uygulamaya konulan “kur korumalı mevduat” sistemi uygulamasının süresi 31 Aralık 2023’e kadar uzatılıyor.

Kaçak akaryakıtın tasfiyesine ilişkin iş ve işlemler, Hazine ve Maliye Bakanlığının taşra teşkilatı olan defterdarlıklar yerine yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları tarafından yerine getirilecek. Satışı yapılarak tasfiye edilen kaçak akaryakıtın bedeli, ilgili il özel idaresinin veya yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığının bütçesine gelir kaydedilecek.

Maske cezaları silinecek

Covid-19 salgını sürecinde maske takmadıkları veya sokağa çıkma yasağını ihlal ettikleri için verilen para cezalarının tahsilinden vazgeçiliyor.

Ancak şimdiye kadar tahsil edilenlere de paraları iade edilmeyecek. AKP yönetcilerinin verdiği bilgiye göre maske takmama veya sokağa çıkma yasağı ihlali nedeniyle kesilen 2,7 milyor liralık ceza tahsil edilmeyecek.

Kara liste temizlenecek

Karşılıksız çıkan çeki protesto edilmiş, senet, kredi kartı ve diğer kredi borçlarını zamanında ödeyemedikleri “kara liste”ye alınanlar için de bir anlamda “sicil affı” getiriliyor. Buna göre bu borçları nedeniyle, Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi'ne bildirilen kişilerin ve kredi müşterilerinin, borçlarının ödenmesi geciken kısmının 1 Haziran 2023'e kadar tamamının ödenmesi veya yeniden yapılandırılması halinde, kara listeden çıkarılacaklar. Bu borçların anapara veya taksit ödeme tarihi 1 Ekim 2022'den önce olacak.

Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'da yapılan değişiklikle idari para cezası alt ve üst sınırları güncelleniyor. Alt ve üst sınırları belirtilen idari para cezalarının uygulanmasında Ticaret Bakanlığı'nca ceza tutarı belirlenirken işlenen kabahatin haksızlık içeriği, tekrarı ve sayısı, kabahat dolayısıyla elde edilen menfaatin ve neden olunan zararın büyüklüğü ile failin kusuru ve ekonomik durumu gibi hususlar dikkate alınacak.

Fiziki veya elektronik ortamda yasa dışı şekilde her türlü eşya piyangosu, şans oyunları ve müşterek bahis veya benzeri oyunları oynatanlar veya oynanmasını sağlayanlara 3 yıl ile 6 yıl arası hapis cezası ile suçun ağırlığına göre adli para cezaları uygulanabilecek. Bu oyunları oynayanlara ise mülki idare amirleri tarafından 5-20 bin lira arası para cezası kesilebilecek.

Turizm payı alınan işletmelerin turizm payı oranları azaltılıyor. Buna göre, turizm payı, bileşik tesisler ile konaklama tesislerinden, Bakanlıktan belgeli yeme-içme ve eğlence tesislerinden ve deniz turizmi tesislerinden binde 7,5 yerine binde 5; seyahat acenteleri ve hava yolu işletmelerinden on binde 7,5 yerine on binde 5 oranında alınacak. Bu düzenleme, 1 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe girecek.

2 bin liranın altındaki borçlar silinecek

İşverenler tarafından çalışanlara elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere 30 Haziran 2023 tarihine kadar ilave olarak yapılan aylık 1000 lirayı aşmayan ödemeler, prime esas kazanca dahil edilmeyecek ve bu tutar üzerinden gelir vergisi hesaplanmayacak.

Elektrik, su, doğal gaz ve telefon gibi temel ihtiyaç abonelik sözleşmelerinden kaynaklanan 2 bin liranın altındaki borçlar silinecek, bu borçlar, “değersiz alacak” kategorisine alınacak. Söz konusu değersiz alacaklar işletme kayıtlarından çıkarılacak. Ayrıca, varlık yönetim şirketlerinde bulunan 2 bin 500 liranın altındaki borçlar da silinecek.