TBMM'de 5 Yıl Nasıl Geçti!

TBMM’nin 27’nci dönem milletvekilleri beş yıllık görev süresini tamamladı ve 14 Mayıs seçimlerinde yeni milletvekilleri belirlenecek. TBMM Genel Kurulu’nda 5 yıl boyunca 8 milletvekilinin hiç söz almadığı ve bunların tamamının da AK Parti’li olduğu ortaya çıktı. AK Parti’li 11 milletvekili ise seçildiklerinde Ant İçme için geldikleri kürsüyü, daha sonra sadece birer kez kullandılar. İYİ Parti'de bir milletvekili, MHP'de ise iki milletvekili de yemin dışında sadece bir kez kürsüye çıkıp Genel Kurul’a hitap ettiler.

TBMM 27’nci Dönem çalışmalarını tamamladı. 14 Mayıs’ta yapılacak seçimin ardından 28’inci Dönem üyeleri çalışmasına başlayacak. Yüksek Seçim Kurulu’nun kesin seçim sonuçlarını ilan etmesinden üç gün sonra 28. Dönem TBMM’si toplanacak ve milletvekilleri yemin edecek.

ANKA Haber Ajansı’nın, 18 Haziran 2018 seçimlerinde oluşan 27’nci Dönem TBMM’sinde Genel Kurulu kürsüsünü hiç kullanmayanlara yönelik yaptığı çalışmaya göre; 5 yıl boyunca 8 milletvekili yemin dışında kürsüye hiç çıkmadı ve konuşmadı. Bu milletvekillerinin tamamı AK Parti’lilerden oluştu. AK Parti’li 11 milletvekili ise ant içme töreninden sonra yalnızca bir kez Genel Kurul’da söz aldı. İYİ Parti'de de bir milletvekili, MHP'de ise iki milletvekili de yemin dışında sadece bir kez kürsüye çıkıp Genel Kurul’a hitap ettiler.

Hiç söz almayan ve bir kez söz alan toplam 19 AK Parti milletvekilinden 16’sı yeni dönemde milletvekili adayı olmadı ya da yeniden aday gösterilmedi. Yeniden aday gösterilenler arasında Yıldırım Tuğrul Türkeş, Erkan Kandemir ve Murat Baybatur yer aldı. Ant içme töreni hariç hiç söz almayan AK Parti’li milletvekilleri şunlar:

AK Parti Genel Sekreteri ve Ankara Milletvekili Fatih Şahin, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Kayseri Milletvekili Mehmet Özhaseki, Ankara Milletvekili Ali İhsan Arslan, Ankara Milletvekili Barış Aydın, Ankara Milletvekili Yıldırım Tuğrul Türkeş, Eskişehir Milletvekili Harun Karacan, İstanbul Milletvekili Aziz Babuşçu, Aksaray Milletvekili İlknur İnceöz.

11 AK Parti'li sadece bir kez konuştu

TBMM’de 5 yıl boyunca Genel Kurul’da kürsüde, yemin dışında sadece birer kez konuşan AK Parti milletvekillerinin listesi şöyle:

-AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Sakarya Milletvekili Ali İhsan Yavuz. İlk imza sahibi olduğu kanun teklifi bulunmayan Yavuz, son konuşmasını 2022 yılında yaptı.

-AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Erkan Kandemir: Genel Kurul konuşmasını 2021 yılında Çamlıca Camisi ve Taksim Camisi’ne ilişkin gündem dışı olarak yapan Kandemir’in ilk imza sahibi olduğu kanun teklifi de bulunmuyor.

-AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve İzmir Milletvekili Hamza Dağ: 2020 yılında Avukatlık Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi görüşmelerinde söz aldı.

-AK Parti Gaziantep Milletvekili Ahmet Uzer: Ant İçme dışında yalnızca bir kez 2018 yılında söz aldı. Uzer’in ilk imza sahibi olduğu kanun teklifi de bulunmuyor.

-AK Parti Hakkari Milletvekili Husret Dinç: 2020 yılında bir kez Genel Kurul’da söz alırken; ilk imza sahibi olduğu kanun teklifi de bulunmuyor.

-AK Parti İstanbul Milletvekili Alev Dedegil: Dedegil’in ilk imza sahibi olduğu kanun teklifi de bulunmuyor.

-AK Parti Manisa Milletvekili Murat Baybatur: İlk imza sahibi olduğu kanun teklifi bulunmayan Baybatur, son konuşmasını 2021 yılında yaptı.

-AK Parti Sakarya Milletvekili Kenan Sofuoğlu: Yemin dışında tek konuşmasını 2018 yılında yapan Sofuoğlu’nun ilk imza sahibi olduğu kanun teklifi de bulunmuyor.

-AK Parti Şanlıurfa Milletvekili İbrahim Halil Yıldız: İlk imza sahibi kanun teklifi bulunmayan Yıldız Genel Kurul’da 2018 yılında bir kez konuştu. Koruması ve yakınlarının saldırısı nedeniyle Şenyaşar ailesinden üç kişinin yaşamını yitirdiği belirtilen cinayet davasında adı geçen Yıldız, yeniden milletvekili adayı yapılmadı.

-AK Parti Şırnak Milletvekili Rizgin Birlik: İlk imza sahibi olduğu kanun teklifi bulunmayan Birlik, Genel Kurul’da son konuşmasını 2020’de yaptı.

-AK Parti Uşak Milletvekili Mehmet Altay: Genel Kurul’daki son konuşmasını 2022 yılında yapan Altay’ın, ilk imza sahibi olduğu kanun teklifi de bulunmuyor.

İYİ Parti İstanbul Milletvekili Ahmet Çelik, TBMM Genel Kurulu'nda ant içme töreni haricinde bir kez CHP’nin Grup Önerisi üzerine 27 Şubat 2020 konuştu. Çelik'in ilk imza sahibi olduğu bir kanun teklifi bulunmuyor. 

MHP Genel Sekreteri ve Bursa Milletvekili İsmet Büyükataman, 7 Temmuz 2018 tarihinde ant içmek için Genel Kurul kürsüsüne çıktı. Büyükataman, ant içmesinin üzerinden tam 4 yıl sonra ikinci kez kürsüye Amasya Tamimi'nin imzalanmasının yıl dönümüne ilişkin gündem dışı konuşma yapmak üzere çıktı. Büyükataman'ın ilk imza sahibi olduğu kanun teklifi, araştırma önergesi yok.  

MHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Semih Yalçın da Büyükataman gibi ant içme dışında bir kez TBMM’nin 100'üncu yıl dönümünün ve Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı'nın önemine ilişkin kürsüde konuşma yaptı. Yalçın, ilk imza sahibi olduğu bir kanun teklifi de araştırma önergesi de bulunmuyor. 

Liderlerin performansları

Liderler veya grup başkanlarının TBMM Genel Kurulu performansları ise şöyle oldu:

Millet İttifakı Cumhurbaşkanı Adayı ve CHP Genel Başkanı, İzmir Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu, TBMM Genel Kurul kürsüsüne, Ant İçme töreni dışında 10 kez çıkarak konuşma yaptı. Kılıçdaroğlu, Meclis'te ilk imza sahibi olarak 6 kanun teklifi verdi. Kılıçdaroğlu'nun verdiği kanun teklifleri arasında seçim vaatlerinden olan "Siyasi Ahlaksızlıkla Mücadele ve Siyasi Etik Kanunu Teklifi", "Türkiye Afet Yönetimi Kanunu Teklifi", "Kadınların Yürüttükleri Mesleğin İcrası Kapsamındaki Kılık ve Kıyafeti Giymek Dışında Herhangi Bir Zorlamaya Tabi Tutulmaması Hakkında Kanun Teklifi" gibi teklifler de yer alıyor. 

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, TBMM Genel Kurulu’nda 27’nci Dönemde Genel Kurul’da yalnızda Ant İçme töreninde konuştu. Bahçeli'nin ise ilk imza sahibi olduğu iki kanun teklifi verdi. 

AK Parti Grup Başkanı İsmet Yılmaz, 17 Kasım 2021 tarihinde Grup Başkanlığı görevine geldi. Yılmaz, o tarihten bu yana Genel Kurul’da yalnızca 3 kez söz aldı. Yılmaz'ın ilk imza sahibi olduğu iki adet kanun teklifi bulunuyor. 

HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar, 23 Şubat 2020 tarihinde Eş Genel Başkanlığı görevine seçildi. Sancar, o tarihten bu yana bir kez Genel Kurul’da konuşurken, HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan ise 7 kez konuşma yaptı.

İYİ Parti Grup Başkanı İsmail Tatlıoğlu, 1 Ekim 2020 tarihinde Grup Başkanlığı görevine geldi. Tatlıoğlu, o tarihten bu yana Genel Kurul kürsüsüne 37 kez çıkarak konuşma yaptı. Tatlıoğlu’nun ilk imza sahibi olduğu 3 adet kanun teklifi bulunuyor.

Büyük Birlik Partisi Genel Başkanı ve Ankara Milletvekili Mustafa Destici, Genel Kurul’da sataşmalar, gündem dışı konuşmalar dahil toplamda 52 kez söz aldı. Destici, Meclis'e, aralarında imar affının çıkarılmasını öngören, "İmar Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi" dahil ilk imza sahibi olduğu toplam 12 kanun teklifi bulunuyor. 

Mevzuat açısından bakıldığında; TBMM’de temsil edilen siyasi partilerin, milletvekili olan Genel Başkanları ile partilerinin genel merkez üst yönetim organlarında görevi bulunan milletvekillerinin TBMM’ye devam zorunluluğu bulunmuyor. AK Parti’de hiç konuşmayan iki kişi dışında da parti yöneticileri kürsüyü kullandı. CHP ve İYİ Parti’de de benzeri biçimde parti yöneticileri kürsüyü sıkça kullandılar.