Otomobile Ne Kadar İndirim Gelecek?

Araba almak isteyenler Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati "ÖTV indirimi ile ilgili bir çalışma yok. Matrah artırımı ile ilgili çalışıyoruz" açıklamasının ardındna matrah düzenlemesine ilişkin detayları araştırmaya başladı. Otomotiv Yazarı Levent Köprülü, matrah düzenlemesinin otomobile indirim olacak mı sorusuna yanıt verdi. 

Posta'da yer alan habere göre; ÖTV matrahlarının artırılması şeklinde bir düzenleme söz konusu. Peki, bu nedir? Yaklaşık 6-7 kademe ÖTV dilimi var var. Her bir ÖTV miktarına karşılık gelen bir matrah var. Matrah dediğimiz aracın vergiler hariç çıplak fiyatıdır. Yani vergilerden arındırılmış halidir" dedi.

Levent Köprülü "Matrah değeri 200 bine kadar olan araçlar yüzde 45- 50- 60-70'lik oranlarla vergilendiriyolardı. Fakat o bantta araç kalmadı. Matrahı 200 binleri aşmayan sıfır araç yok. Dolayısıyla şu an satılan sıfır araçlar yüzde 80 ÖTV'li satılıyor. Beklenen matrah artışı gerçekleştiğinde fiilen atıl durumda duran yüzde 45-50-60-70'lik ÖTV dilimleri aktifleşmiş olacak. Bu oranlara denk gelen matrahların artırılması gerekiyor." diye konuştu.

Matrah düzenlemesi ne zaman gerçekleşecek?

Bu yılın ocak ayının ortalarına doğru bir düzenleme yapıldığını hatırlatan Köprülü, sözlerine şöyle devam etti:

O zaman yüzde 45 dilimi de eklendi ve matrahlar yeniden belirlendi. Bu matrahlar; döviz artışları, yurt dışındaki enflasyon, ham madde farklılıkları, hammedde maliyetleri derken yükselen araç fiyatlarını karşılıyacak düzeydeydi. Fakat yaklaşık 3-4 ay sonra etkisi zayıflama başladı. Çünkü Türkiye'de döviz kurlarında ciddi artışlar oldu. Otomobil fiyatlarında da yükselişler oldu. Bu yükselişler tabi ki matrahlardan kaynaklı yükselişlerdi. Matrah değerleri yükseldikçe ÖTV miktarları da artmış oldu. Yüzde 45'e giren bir araç, fiyatı yükseldikçe yüzde 60 dilimine giriyordu. Yani yüzde 45 ÖTV ödeyeceğinize bu sefer yüzde 60 yüzde 70 ödemeye başladınız. Normalde bu matrah değerleri 6 ayda bir yenileniyordu. Fakat 6 ayı geçtik biz şu an 11. aydayız. Kurlar 3 ayda yavaşlamış görünse de artışa devam ediyor. Yurt dışındaki enflasyon kaynaklı etkenler araç fiyatlarında her ay artırıma gidilmesine neden oldu. Yüzde 80 ÖTV'nin altında olan araç kalmadı.

Fiyatlar araç bulunabilirliğine bağlı

Köprülü, "Hükümet bir takım sinyaller veriyor. Ancak ben bunun yılbaşı öncesinde yapılabileceğinden çok emin değilim. Düzenleme muhtemelen bu yıl olduğu gibi yine ocak ayı içinde yapılır. Ocak ayında yapılırsa belki şubat belki mart ayında, biraz da araç bulunabilirliğine bağlı olarak araç fiyatlarında düşüş meydana gelebilir." dedi.

"B sınıfı araçlarda ve C sınıfının başlancı olan araçlarda bu fiyat düşüşlerinin etkisi daha büyük olur." diyen Köprülü, "Bu araçlarda belki yüzde 15-20'ye varan indirimler gündeme gelebilir. Ama bu çok uzun süreli olmayacaktır. Yani düzenleme yapıldıktan 3-4 ay sonra fiyatlar yine kademeli olarak artacağı için ÖTV dilimi yine yükselecek. ÖTV dilimi yükseldiği için bu sefer araç fiyatları yükselecek. Bunun nedeni de -çift vergilendirme söz konusu olduğu için- mesela siz yüzde 60 ÖTV eklediğiniz zaman bu fiyatın üzerine, bir de bunun KDV'sini alıyorsunuz. Yani devreye bir de KDV hesabı girdiğinde o zaman artışlar daha farklı olabiliyor" ifadelerini kullandı.

Köprülü, "Böyle bir şey söylersem piyasayı biraz manipüle etmiş olurum. Bu her şeyden önce imkanı olan insanların durumuna bağlı. Yıl sonu geldiği için belirli miktarlarda kampanyalar olacak. Fakat ÖTV düştüğü anda piyasada araç bolluğu olmayacak. Şu an araç tedarik sorunları devam ediyor. Ocak ayında bu ÖTV düzenlemesi olduğu takdirde, hemen ocak ayında gidip araç alabileceğinizin bir garantisi yok. Markaların stok durumlarına bağlı bu. Dolayısıyla tüketiciler kendi hesaplarını kendileri yapacaktır diye düşünüyorum. Elbette bir takım avantajları olacak ama dediğim gibi bu avantajın araç bulunabilirliğiyle bağlantısı olacak. 3-4 ay sonra teslim edilecek olan araçların faturası genelde 4 ay sonraki fiyattan kesiliyor. Bu nedenle 'hemen gitsinler alsınlar veya beklesinler' demek bana göre yanlış olur. Buna tüketiciler kendileri karar vericektir." dedi.

Köprülü, "Yeni yıldan sonra motorlu taşıtlar vergisine de, sigorta bedellerine de, muayene ücretlerine de zam geliyor. Baktığın zaman her şeye zam geliyor.  ÖTV düzenlemesiyle birlikte 600 bin liralık araç diyelim ki 400 bin liraya düştü. Peki bu aracı 400 bin lirayken bulabilecek miyiz? Bu tartışılır. Bu aracın MTV'sini zaten farkla ödeyeceğiz. Kasko bedelini farkla ödeyeceğiz. Bir tüketicinin araca hemen ihtiyacı varsa bulduğu aracı hemen alabilir. Ben olsam beklemem. Ama kişi, 'Ben beklerim. 3 ay sonra alırım o zaman fiyatı düşer. Benim hesabım böyle" derse buna da saygı gösteririz" diye konuştu. 

ÖTV matrah düzenlemesi yapıldıktan sonra bir kere araç fiyatlarında belirli bir düşüş olacak. Bu düşüş tabi ki hemen sıfır araçların listelerine yansır. Ama ikinci el araçlara hemen yansımayabilir. Uzmanların söylediğine göre ikinci el araçlara yansıması 1- 1.5 aydan aşağı olmuyor. Düzenleme ocak ortalarında çıksa şubatın ortalarına doğru belki ikinci el araçlarda düşüş olabilir. Sonuçta ikinci elde fiyatlar genel olarak bireysel kullanıcılar  tarafından belirleniyor. Dolayısıyla buradaki düşüşler ÖTV matrah düzenlemesiyle gelen düşüşler kadar olmayabilir. Aracın ne kadar sürede satılması istendiğine bağlı olarak, belli bir düzene gelecektir diye tahmin ediyorum. Son 2- 3 aydır ikinci el piyasasında bir miktar durgunluk olduğundan bahsediliyor. Ve fiyatların bir miktar geriye çekilmiş olduğundan söz ediliyor. Ama mutlaka bu ÖTV düzenlemesinin etkileri de ikinci ele yansıyacaktır.