İran'da İdamlar 8 Yılın Zirvesine Ulaştı!

İran'da geçen yıl 834 kişi idam edildi. Bu rakam 2015'ten bu yana infaz edilen en yüksek idam sayısı olarak kayıtlara geçti.

Norveç merkezli İran İnsan Hakları (IHR) ve Paris merkezli İdam Cezasına Karşı Birlikte isimli insan hakları örgütlerinin hazırladığı ortak rapora göre, İran'da 2023'te idam edilen kişilerin sayısı 2022'ye oranla yüzde 43 artış gösterdi.

Son 20 senede ikinci kez İran'da bir yılda idam edilenlerin sayısı 800'ü aştı. 2015'te bu rakam 972 olmuştu.

Raporda, Mahsa Amini'nin 2022'de gözaltında hayatını kaybetmesinin ardından başlayan rejim karşıtı gösterilere dikkat çekilerek, Tahran yönetiminin idam cezasını toplumda korku yaymak için kullandığı suçlaması yapıldı.

Rapora göre İran'da 2022'deki gösterilerle bağlantılı olarak şu ana kadar 9 kişi idam edildi. İdamlardan ikisi 2022'de, 6'sı 2023'te ve biri de bu yıl gerçekleşti.

Raporda, uyuşturucu bağlantılı suçlardan dolayı verilen idam cezalarındaki artışa da dikkat çekilerek, "2023'te uyuşturucu bağlantılı idam cezalarında dramatik bir artış yaşandı. Bu idamlar 2020'ye oranla 18 kat artarak 471 kişiye ulaştı" dendi.

Uyuşturucu bağlantılı suçlardan idam edilenlerin önemli bir bölümünün İran'ın güneydoğusunda yaşayan Sünni azınlık grup Beluçlardan olduğu detayı da raporda kendine yer buldu.

Buna göre, 2023'te İran'da idam edilen kişilerin yüzde 20'sini (167 kişi) Beluçlar oluşturdu. Azınlık grubunun İran nüfusuna oranıysa yüzde 5 dolaylarında.

Rapora göre, İran'daki idamların büyük çoğunluğu cezaevlerinde gerçekleşirken, toplam 7 kişi kamuya açık alanlarda asıldı. 

Bu yıl idam edilen kadın sayısı da 22'ye yükselerek son 10 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Bunlardan 15'inin cinayet suçlamasıyla idam edildiği belirtirken, kadınların kendilerini istismar eden veya şiddet uygulayan partnerlerini öldürdüğü vakaların da buna dahil olduğu öne sürüldü.

IHR, ülkedeki idamların sadece yüzde 15'inin devlet medyası tarafından duyurulduğu belirtildi.