Dünyanın En Yüksek Dağı Everest Değil Chimborazo!

Sir Edmund Hillary’nin 1953’te zirveye ulaşmasından bu yana binlerce maceracı, Everest Dağı’nın ölümcül zirvesini fethetmek için yola çıktı. Her yıl o kadar çok insan bunu deniyor ki, Himalayalar bir çöp yığınına dönüşmeye başladı. Everest, bu popülaritesini “dünyanın en yüksek dağı” unvanına borçludur, ancak bilime göre gerçekte öyle değildir. Aslında bu şeref Ekvador Cumhuriyeti’ndeki And Sıradağları’nın bir parçası olan Chimborazo volkanik dağına aittir.

Chimborazo Dağı eden dünyanın en yüksek noktasıdır?

Bir gök cisminin şeklini belirleyen en önemli etken kütle çekimidir. Yeterince tek tip maddeyi tek bir yerde bir araya getirirseniz kütleçekimsel etki sonucunda madde küresel bir form alacaktır. Ancak Gezegenimizi bir küre gibi düşünsek de bildiğimiz gibi tam olarak bir küre değildir. Aslında “ekvatoral şişkinlik” denen şeye sahiptir. Tam olarak söylemek gerekirse Dünya Geoit biçimindedir. Geoit, küre olarak adlandırılan geometrik şeklin iki tarafından basık olan halidir.

Dünyanın şekli nedeniyle, Ekvatorda durduğunuzda, Kuzey Kutbu’ndaki birine göre gezegenin merkezinden 21 km daha uzak olursunuz. Bu yüzden Dünya’nın en yüksek dağı Everest olsa da, Dünya’nın merkezinden en uzak nokta Everest’in tepesi değildir. Chimborazo’nun zirvesi deniz seviyesinden 6.248 metre yüksektedir. Bu da Everest’ten 2.600 metre daha kısa olduğu anlamına gelecektir. Ancak Dünya’nın merkezinden ölçüldüğünde her şey değişiyor.

Dünyanın şekli nedeniyle, ekvatora yakın dağlar teknik olarak diğer dağlardan daha yüksek olur. Chimborazo Ekvatoral şişkinliğin neredeyse tam üzerindedir. Bundan dolayı Chimborazo’nun tepesinde duran biri, Everest’in tepesinde duran birine oranla Dünya’nın merkezinden 2 km daha yüksekte olur.

Bir dağın yüksekliğini ölçerken için farklı parametreler göz önüne alınır. Tüm dağlar çoğunlukla kolaylık ve tutarlılık sağlamak amacıyla deniz seviyesinden ölçülür. Peki ya ölçümler basitçe tabandan zirveye doğru yapılıyorsa? Everest yine de listelerin başında olur mu? Cevap yine hayır olacaktır. Bu onur Hawaii’deki aktif olmayan bir yanardağ olan Mauna Kea’ya aittir.

Zirvesi deniz seviyesinden 4.205 m yüksekte olmasına rağmen Mauna Kea’nın çoğunluğu deniz seviyesinin altında gizlidir. Tabandan zirveye kadar ölçüldüğünde Mauna Kea’nın yüksekliği 10.211 metre kadardır. Bu da Everest Dağı’ndan çok daha yüksek olduğu anlamına gelir.

Dünyanın En Yüksek Dağı Chimborazo İse Neden İnsanlar Hala Everest’e Tırmanmaya Çalışıyor?

Eğer bir dağcıysanız, Everest’in sunduğu en zorlu mücadeleyi istersiniz. Sadece Everest’in ana kampına varmak 10 gün, iklime alışmak altı hafta ve ardından zirveye tırmanmak en iyi ihtimal ile 9 gün sürüyor. Öte yandan Chimborazo Dağı, Everest’e kıyasla tırmanması kolay bir dağdır. Ayrıca deniz seviyesinden ölçüldüğünde Everest hala en yüksek dağdır.

Eğer bunu bir ölçü olarak kullanıyorsanız, Chimborazo And Dağları’nın en yüksek zirvesi bile olamaz. Bu unvan, deniz seviyesinden 6.961 metre yüksekte bulunan Aconcagua Dağı’na aittir. Bu nedenle, eğer Everest’e tırmanmak ve adınızı Sr Edmund Hillary’nin yanında bir yere yazdırmayı hayal ediyorsanız hayallerinize devam edebilirsiniz.

Son olarak dağlardan bahsetmişken Güneş sistemindeki en yüksek dağı unutmayalım. Olympus Mons, güneş sistemindeki en yüksek dağdır. Mars’ta bulunan bu devasa dağ, kızıl gezegendeki düzlüklerin üzerinde yükselir. Olympus Mons, 23 km’yi aşan zirvesiyle Everest’in yaklaşık üç katı yüksekliğindedir. Karşılaştırma için aşağıdaki görsele göz atabilirsiniz.