Ayçiçek Yağı Fiyatlarına Zam Bekleniyor!

Türkiye’nin ayçiçeği üretimini yarısından fazlasını karşılayan Trakya’da kuraklık kâbusu yaşanıyor. Sektör yetkilileri, ayçiçek yağı fiyatlarının kuraklık nedeniyle artması yönünde beklenti içinde olduklarını ifade etti.

Türkiye'deki ayçiçeği üretiminin önemli merkezlerinden olan Trakya’da yağlık ayçiçeği hasadı başladı. Trakya halk arasında "Gündöndü" olarak da anılan ayçiçeğinin hasadı için biçerdöverler kafaları kuruyan ayçiçeği tarlalarında iş başı yaptı. Son 30 yılın en kurak yılını yaşayan Trakyalı çiftçisi verim kaybından dolayı mahsulü tarlada bırakıyor. Hava sıcaklığı etkisini sürdürmesine rağmen üreticiler hasat yapmayı sürdürüyor. 

Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ’da yaşanan son yılların en büyük kuraklığı sebebiyle yeterince su alamayan tarlalarda ise açılan büyük yarıklar ise biçerdövercilerin işini zorlaştırırken, bölgedeki çiftçileri ise hayrete düşürüyor. Bu yıl aşırı kuraklık nedeniyle ayçiçeklerin tane gelişim döneminde yağmayan yağmurlardan dolayı bazı bölgelerde verimin yüzde 50’ye kadar düştüğü görüldü. Bazı tarlalarda ayçiçeklerinin bücür kaldığı görülürken, bazı tarlalarda ise biçerdöverler kuraklık sebebiyle tarlalara dahi girmediği öğrenildi.

Aylarca hasadını yapmak için büyük emekler harcayan üreticiler, tarlalarının başında bekleyerek yaşanan verim kaybından dolayı üzgün olduklarını ifade ettiler. Türkiye'de ayçiçeği üretiminin yaklaşık yüzde 65'ini karşılayan Trakya'da hasta edilen ayçiçeklerinde çiftçiler, yüzde 30 ila 50 arasında verim kaybı olduğunu belirtti. Çiftçi, daha önceki yıllarda hiç bu kadar kurak geçen bir hasat sezonu yaşamadıklarını söyledi.

Yaşının 30 olduğunu ve böyle büyük bir kuraklıkla ile ilk kez karşılaştığı ifade eden Serhat Yavaş, ayçiçeği tarlalarında kuraklık sebebiyle büyük verim kaybının yaşandığını belirterek, “Verimlerde çok düşüş var. Bu sene verimler rekoltenin çok altında seyrediyor. Yağmura burada hiç yağmadı. Biçtiğimiz tarlalarda çok büyük bir verim kaybı var. Bundan dolayı çiftçilerimiz büyük sıkıntılar yaşıyor. Tarlalarda mahsul çıkmıyor ve bundan dolayı bazı üreticiler ayçiçeklerini biçmiyor. Ayçiçeklerin tane besleme döneminde hiç yağmur yağmadı. Bundan dolayı ayçiçeklerin oluşumu gelişmediği için verim kaybı oldu. Kuraklık nedeniyle yağ oranları da baya düşük. Kuraklık sebebiyle yerlerde büyük çatlaklıklar var. Kuraklık tarlalarda büyük yarıklar açtı. Yarıklar o kadar büyük ki ayaklarımız bile giriyor. Çok aşırı bir kuraklık yaşanıyor” dedi.

“Mahsul tam su isterken yağmur yağmadı”

Kuraklığın etkisiyle verimlerin düştüğünü vurgulayan Edirneli üretici Muzaffer Yançıman, “Geçen senelerde dönüm başına 300 kilogram verim alırken, bu sene ise 150 kilogram verim alıyoruz. Ayçiçekler, 42 derece sıcaklıklara dayanamadı ve bu sene verimler çok düştü. Tarlalar yağış alamayınca dayanamadı. Yağmur olmadığından ve toprak su istediğinden dolayı mahsuller suya doymadı. Yağışlar yetersiz olduğundan dolayı toprak çatladı. Mahsul tam su isterken yağmur yağmadı" şeklinde konuştu.

“Toprak yağmura hasret”

Toprağın suya muhtaç kaldığını söyleyen Birol Akmanlar ise “Toprak şuan su istiyor, çatlamış ve yağmura hasret kaldı. Bu tarla ne kadar verim verebilir. Ayçiçeğinin canı zaten su. Aşırı sıcaklar nedeniyle topraklar çatladı” ifadelerini kullandı.

Tekirdağ, Edirne ve Kırklareli’ndeki ayçiçek verim kaybının yüzde 50’yi aşacağı, özellikle sulama yapılmayan arazilerde verimin yüzde 70 düştüğü belirtiliyor. Verim kaybı nedeniyle ayçiçek yağı fiyatlarının yükselmesi bekleniyor.

Edirne Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Arabacı, erken ekim yapılan yerlerde verimin geçen yıla yakın olduğuna dikkat çekti. “Kış dönemi çok kurak geçti” diyen Arabacı, yağmurun yağmadığı yerlerde verim kaybının olacağını belirtti.

Çorlu Ziraat Odası Başkanı Ali Topuz konuya ilişkin, “Bölge kışın hiç yağış almadı. Bundan ayçiçeğinde yüzde 50 ile yüzde 70 arasında verim kaybımız var. Bölgede verim ortalaması dönüme 180 ile 250 kilo arasındaydı ama bu yıl 30 kilo ile 70 arasında. Bu tabloyla çiftçi seneye ayçiçek ekimi yapamaz. Çünkü, elimize geçecek para yok. Bu yılın mahsulü için ilaç, tohum gübre alındı ve elimizde para kalmadığı gibi borçlar da ödenmedi. Verimden dolayı hüsrana uğradık. Seneye tarlaları ekmeyiz. Devletimizden bölgemizin afet bölgesi ilan edilmesini istiyoruz. Çünkü çiftimiz çok perişan ve mağdur durumda” ifadelerini kullandı.